ARCHIVED 2.4.2. Begrippen en semantische kenmerken

 

Archived Content

Information identified as archived is provided for reference, research or recordkeeping purposes. It is not subject to the Government of Canada Web Standards and has not been altered or updated since it was archived. Please contact us to request a format other than those available.

Consult the Pavel in ...

Español Português Italiano Nederlands العربية

Previous page Next page

Een begrip wordt erkend als een kenniseenheid voor een bepaalde klasse van individuele objecten als het systematisch dezelfde eigenschappen of kenmerken deelt met elke individueel object in de klasse waaraan het refereert in een bepaalde reeks documenten.

"Grafietpotlood" wordt bijvoorbeeld erkend op basis van volgende semantische kenmerken (gebaseerd op ISO/FDIS 704, 2000:3-4):

Het specifieke object dat aangeduid wordt door onderstaande afbeelding heeft de volgende specifieke eigenschappen:

afbeelding van grafietpotlood en zijn specifieke visuele eigenschappen

  • Gemaakt van een lang, dun stuk grafiet;
  • de grafietkern zit vervat in een houten omhulsel;
  • het omhulsel is geel;
  • heeft een gum aan één uiteinde;
  • aan het andere uiteinde werden het grafiet en het omhulsel tot een punt gescherpt;
  • het wordt gebruikt om te schrijven of aantekeningen te maken.

object (visuele weergave) Begrip aanduiding (term)
afbeelding van grafietpotlood en zijn specifieke visuele eigenschappen Abstractie gebaseerd op de groep van alle grafietpotloden Grafietpotlood

Grafietpotlood – Terminologische beschrijving

Categorie Eigenschap Kenmerk
Graad van abstractie Concreetheid Concreetheid
Samenstelling Gemaakt van een lang, dun stuk grafiet Kern van grafiet
Samenstelling Grafiet is omhuld met hout Grafietkern zit vervat in hout
Kleur Omhulsel is geel Omhulsel kan eender welke kleur hebben
Samenstelling Heeft een gum aan één uiteinde Er kan aan één uiteinde een vlakgom zitten
Vorm Ander uiteinde is tot een punt gescherpt Eén uiteinde kan geslepen zijn
Medium Grafiet is het schrijfmedium Grafiet is het schrijfmedium
Functie Dient om te schrijven of te markeren Dient om te schrijven of te markeren

Nieuwe begrippen onstaan ook door de verschillende combinaties van de kenmerken van gevestigde begrippen, en worden op hun beurt erkend door het herhaald voorkomen van de nieuwe combinatie van karakteristieken in verschillende bronnen.

Voorbeeld

Afstandsleren + On line + Universiteit = Virtuele Universiteit

Virtuele Universiteit + Campus = Virtuele Campus

Om een definitie voor een begrip op te stellen zijn niet alle semantische kenmerken van dat begrip noodzakelijk in geselecteerde documenten. Essentiële kenmerken zijn intrinsiek aan het begrip; ze onderscheiden het begrip van ander begrippen en hun afwezigheid maakt dat het begrip niet van andere te onderscheiden is.

We kunnen bijvoorbeeld het concept "horloge" beschrijven aan de hand van kenmerken zoals "gebruikt om tijd te lezen", "met een wijzerplaat" en "heeft een mechanisme". Dit zijn noodzakelijke kenmerken, maar ze zijn niet voldoende om een horloge van andere uurwerken te onderscheiden. We moeten daarom het kenmerk "ontworpen om aan een polsband, speld of ketting te dragen" toevoegen. De noodzakelijke en afdoende kenmerken van een begrip, die het mogelijk maken dit begrip van alle andere begrippen te onderscheiden, noemen we essentiële kenmerken". (DUBUC/KENNEDY 1997:39)